Kishte kohë që Gazeta ‘Fterra jonë” kishte menduar, se duhej shkruar për Lavdoshin. E kishim dhe merak subjektiv. Dhe kishte arsye. Na bëri vërejtje dhe  Burbuqja, gruaja e Lavdoshit në takimin e  fterjotëve  tek Liqeni në majin e vitit të kaluar, duke thënë: Lavdoshin, ju e dini kush ishte, se është biri i Neimit me emër, por dhe unë jam bija e Riza Lulës, që ju e kini njohur me respekt në Vlorë.

-Ke të drejtë,- ia ktheva, por gruaja që të bëjë “petulla”, do vaj e miell. Edhe unë, dua të kem ato, që të “gatuaj” artikuj. Ndryshe…

Nuk kaloi shume, dhe unë tani, pëpara syve kam shkrimin e Lavdoshit, në autobiografinë e shkruar me dorën e tij, që në vitin 1962, kam dhe fotografinë e tij në moshën e burrit. Shkrimi, i qartë e bukurshkrues, më sjell në kujtesë mësuesin  e Fterrës, Neimin, babain e Lavdoshit. Ndërsa fotografia, të kujton tiparet e nënës së tij, Nefize Mites, motra e Eshrefit, qe vdiq ne moshë të re, duke lënë dy djem, Çerçizin e Lavdoshin, dhe dy bija, Vahidenë e Mezon, në moshe feminore. Sigurisht jeta ka bërë punën e saj. Tani jeton vetëm Mezua në Malaj, se Çerçizi vdiq në 1965, Vahidea në 1993, ndërsa Lavdoshi, nje vit më parë, më 10 janar 2002. Por jeta vazhdon me bitjtë e tyre të denj. Ndërsa, Fatmiri, Edmondi dhe Fatmira janë tre bijtë e denj të Lavdoshit dhe të Burbuqes.

 Lavdoshi, ështe nga ata njerëz që, la gjurmë atje ku lindi e u rrit,në Fterrë dhe  atje ku punoi e jetoi. Me jetën dhe punën e tij rrezatoi shumë më gjërë, duke lënë emër, kudo që i shkeli këmba. Madje, në se Lavdoshi, fizikisht jetoi 75 vjet, emri i tij  jeton e do të jetojë gjatë e më gjatë në njerëzit që la pas, në vëndlindje, në krahinë e në Atdheun e tij, se bëri punë në dobi të shoqërisë.  Ka një vit që trupi i tij prehet në varrezat e Vlorës, qytet që e deshi aqë shume, që shpirti i tij ka shkuar në paradis, ndërsa emri Lavdosh,  jeton  e do të jetojë midis të gjallëve për shume e shume vjetë të tjerë.

Kjo, se këtë emër e la jo vetëm në Fterre e tek fterjotët, por  dhe në Tiranë, kur punoi në faramacinë “Avrami”, ne vitin 1940-41, dhe në Ballsh, dy vjet më vonë,41-43, në farmacinë “Dusha”. Dhe duke punuar e duke studjuar, arriti të  fitojë dhe profesionin e farmacistit të kujdesshëm e të zotë dhe të  fliste  tri gjuhë: greqisht, italisht e frengjisht, të cilat diti t’i përdorë sa herë pati nevojë  për to.

Por, në ato vite, Lavdoshi çmoi më shumë lirinë.Ndaj, në vitin 1943-44, mori pushkën e doli për liri e për  vatan,  duke luftuar që nga Jugu i Shqipërisë e deri në Vishegrad të Jugosllavisë bashkë me shume e shumë partizanë shqiptarë, te batalionit te tretë te Brigadës së 8-të-S, të Divizionit të 5-të. Në luftën për liri, Lavdoshi mori dhe tri plagë, që i mbetën si kujtim i përjetshëm dhe si dëshmi trimërie.

Në luftë e pas luftës, Lavdoshin e kërkonin dhe si  farmacist, dhe si infermjer, si të ishte rasti. Dhë Lavdoshi i kreu të dya detyrat, me gatishmëri njerëzore e zotësi profesionale.  Në   vitet 1947-1950  u shërbeu  me mirësi  delvinjotëve e sarandjotëve,  për të cilën   kujtesa e bashkëkohësave e ka të rregjistruar.

Mirpo vjen një moment dhe njeriu  nuk e ka veten në dorë.  Ndodhin dhe  të papritura. Nuk thonë kot që të zë dhe e rrëmja. Jo rrallë herë  edhe boftani ngjit. Kështu  ngjiti dhe tek Lavdoshi. E jo vetëm tek Lavdoshi. Por edhe tek  Razipi, edhe tek Sejkua, edhe tek  Qemali, edhe tek Hodua, edhe …, që, kur punonin mirë e tu mirë, në Sarandë, dikush tha: “po të jetë për të ikur në Greqi, varkën e bej unë”. Dhe kjo fjalë  shkoi në “veshin” e qeverisë. Po qeveria, për këtë fjalë, atëhere, në  monizëm,  nuk të falte.  Ndaj aty nga mezi i vitit 1950  farmacisti  Lavdosh arrestohet. Akuza ishte bërë gati: “ ka tendenca arratisjeje për  Greqi, me grupin  e kryesuar  nga Razip  Gjoni”.  Razipi që ishte dhe punonjës  në polici  në Sarandë,  Razipi që kishte luftuar  si trim i çartur  në Brigadën e Parë S., ashtu si dhe Lavdoshi, që gjithashtu  kishte luftuar  deri në  Vishegrad të Jugosllavisë, arrestohen dhe dënohen:  Razipi 15 vjet ( bëri 7), Lavdoshi 10 vjet ( bëri 5) , se u falën me  dekret  nga Presidiumi  i Kuvendit Popullor, Lavdoshi ne vitin 1955, ndërsa  Razipi në 1957. Vitet e dënimit i kryen në burgun e  Gjirokastrës  dhe të Vlorës. Kjo ishte “plaga” e katërt, “plagë” politike, që desh i mohoi dhe tri plagët e luftës, madje dhe jetën.

Lavdoshi në vitin 1956 u emërua farmacist në Brataj të Vlorës, duke përfituar dhe të drejtën elektorale, e shumë më vone, dhe të drejtën e Veteranit të Luftës Antifashiste Nacional-çlirimtare. Është lavdëruar e shpërblyer disa herë me motivacionin: “Është treguar i kujdesshëm në kryerjen e detyrës, duke qënë përherë  i  disiplinuar dhe i ndërgjegjshëm”. Dhe  nga viti 1962, gjer ne vitin 1985, sa doli  në pension, punoi  në mënyrë shëmbullore në farmacinë  qëndrore në qytetin e Vlorës. Per kete emerim Lavdoshi i ishte mirënjohës Sihat Tozës.

Ndërsa 17 vjetët e fundit  i kaloi  në pension e midis njerëzvë, deri sa ndërroi jetë,  duke lënë  emër të mirë, midis të gjallëve, midis zanajve e fterjotëve në breza me radhë, dhe gjithë atyre që e kanë njohur  në  Sarandë, Brataj  e Vlorë.

                                                                                                            Guro  ZENELI.

Nr.32 – shkurt, 2003