DIFUA - FAT PER  NXENESIT  E  FTERRES

Brezi yne,  mosha e dyte dhe e trete, mban mend mire  dhe kujton me respekt mesues Neimin, qe punoi per 40 vjet ne Fterren tone, si mesues i pasionuar, duke kaluar ne doren e tij breza te tere femijesh ne kater klasat e shkolles  fillore. Shume nga ne mbajne mend dhe ndonje pellembe apo ndonje shufer shege, qe ia sillnim vete ne ishnxenesit e tij, per te na fshikulluar mbi pellemben e dores, si kritike per te mesuar mire e me mire. Edhe pellemba edhe shufra e Mesues Neimit  na ka bere mire. "Themeli" i hedhur ne kete shkolle, na beri  te ngreme  dhe  godine te forte diturie. Ndaj ne i jemi mirenjohes Mesuesit tone  Neim Zani.

Sigurisht qe brezat vijne e shkojne. Eshte  fort mire, kur traditat ruhen e  zhvillohen. E kane ruajtur kete tradite te bukur  dhe bij te tjere te Fterres sone, mesues per shume vite, po ne shkollen "Hiqmet Dusha" Fterre. Ne biseda me jo pak fterjote eshte permendur ne menyre te veçante, gjithmone per mire, mesuese  Difua. Dhe sa here qe e kujtoj kete mesuese apo sa here ma kujtojne te tjere ne biseda miqesore,  ndjej obligim, per te shkruar diçka per Difliqare Gjonin, shoqe klase ne 7-vjeçare per tre vjet ne Kuç, per te cilen ndofta jam i vonuar, por ja qe me justifikon mençuria e popullit qe thote: "me mire vone se kurre". Ishte nxenese e dalluar, edhe ne klasen e peste, edhe ne te gjashten, edhe ne te shtaten. Ishte me e forte  ne algjeber e gjeometri, por me tè paret ishte dhe ne lendet e tjera. Edhe tani pas 40 e ca vjetesh, ishmesuesi dhe drejtori i shkolles ne Kuç, Jakup Mato, flet me admirim per nxenesen Difo.

Njeherazi, ishte  dhe nje  nga shoqet tona me te mira. Difua ishte pa te meta.Ishte vetem e mire.  Edhe ne shkollen e mesme pedagogjike, edhe  tere jeten si mesuese, e gjer tani qe gezon pensionin, e tille ka ngele, e mire, e rregullt, korrekte. Punen e ka nderuar dhe njerezit e punes i ka respektuar. Edhe miqte, qe nuk jane te pakte ne shtepine e  Tenos dhe te Difos, i pret me  bujari. 

Ne shkollen 8-vjeçare ne Çorraj, per vite me radhe, kur jepte lendet e matematikes, apo ato lende, qe kishte nevoje shkolla, vetem fjale te mira degjoje per mesuese Difon. Edhe sot, ishnxenesit e saj thone fjalet me te mira,si  mesuese kerkuese, qe  me shpjegimin qe bente ne klase,  te impononte  ta ndiqje me vemendje tere oren e mesimit. Ne Fterre, aqe me teper si bije e  ketij fshati,  u angazhua dhe me shume. Detyrimi i saj shpirteror  u be me i madh. Kembengulja e Difos  per te nxjerre nga shkolla fillore  nxenes te forte, ishte  motivi i saj kryesor.

- Ka qene fat per Fterren dhe per nxenesit e asaj shkolle, qe ka patur per vite te tera mesuese ne fillore, Difon, se u dha njohuri tamam, se ishte e pergatitur,-na tha me plot deshire  Stavri Dhrami, i cili  ka qene gjithashtu per disa vjet mesues e  drejtor i shkolles 8 vjeçare ne Fterren tone, tani Drejtor ne Shtepine e Femijes Sarande.

            Difua  ka qene  mesuese e afte. Difua ka qene mesuese korrekte. Difua ka qene kembengulese. Difua u ka dhene femijeve te Fterres njohuri te sakta e te plota, duke punuar dhe si bije  e Fterres, dhe si  mesuese  me vetedije te larte. Difua punoi  nje jete te tere, si mesuese  ne Fterren tone.Thinjat e kane fisnikeruar me shume. Ndaj ishnxenesit e saj, ia dine dhe e çmojne me respekt qytetarie.  Madje, Mesuese Difon e respekton nje Fterre e tere. E çmojme dhe ne fterjote qe jetojme ne Tirane. Ndaj, tè gjithè i thèrrasim me emrin e nderuar: Mesuese  Difo!   

                                              Guro   ZENELI

Nr. 27 – prill, 2002

PËR DIFON LOTON GJITHË FTERRA

U mblodhëm këtu në Sheshez për t’i dhënë lamtumirën për në banësën e fundit të njeriut të dashur të Fterrës, Difos tonë.

            Difua lindi më 1940 në Fterrë, në një familje të nderuar e të respektuar Ishte vajza e dytë e Hases dhe e Qazimi Gjonit të zgjuar, burrë zakoni e me tradita të larta.

            Kur mbaroi shkollën 7-vjeçare, vazhdoi shkollën e mesme pedagogjike të vajzave në Tiranë, të cilën e përfundoi në vitin 1959 dhe u emrua mësuese në shkollën 7-vjeçare në Çorraj ku punoi për 5 vjet dhe më vonë në shkollën e Fterrës ku punoi për 35 vjet, deri sa doli në pension.

            Në vitin 1963 Difua u martua me Teno Lonën dhe lindën e rritën 6 vajza.

            Në punë e në jetë Difon e ka karakterizuar dashuria për nxënësit respekti dhe sjellja dinjitoze e humane. Nxënësit e saj kujtojnë sot me respekt e dashuri mësuesen e tyre të nderuar.

Atyre u a kishte imponuar respektin vetë Difua, me sjelljen e saj, me autoritetin profesional dhe me dashurinë e saj, si nënë e me kujdes prej edukatoreje. Është kjo arësyeja që ata kudo që janë shprehin sot hidhërimin e thellë duke e përcjellë Difon, si gjithë ne, me lot në sy e dhimbje në zemër.

            Difua kreu gati për 15 vjet në fshat edhe detyrën e sekretares së pushtetit. Kuptohet që një detyrë e tillë i ngarkohej një njeriu të aftë, të drejtë e të ndershëm.

            Vdekja jote e parakohshme, e dashur Difo, ka helmuar thellë Tenon, vajzat, nipërit e mbesat, vëllezërit e motrat, të afërmit e tu e të Tenos, por dhe të gjithë ne bashkëfshatarët e tu, miqtë e dashamirësit.

            E dashur Difo

            Ti sot nuk duhet të vdisje, sepse fjala jote e ëmbël dhe e dashur që të impononte respekt, na duhej të gjithve.

            Nuk duhet të vdisje për Tenon, sepse prania jote e frymëzonte atë për të thurrur vargje të cilat sot janë bërë të pavdekshme e do këndohen në breza.

            Nuk duhet të vdisje për tolerancën dhe mënçurinë tënde në ruajtjen e unitetit në vëllezëri.

            Nuk duhet të vdisje për vajzat, nipërit e mbesat të cilat sot po lotojnë mbi arkivolin tënd sepse nuk do të dëgjojnë më këshillat e tua dhe as përkëdheljet e ngrohtësinë e nënës dhe të gjyshes.

            Nuk duhet të vdisje sepse shtëpia kishte nevojë për Ty që të

prisje e të përcillje me ngrohtësi miqtë e shumtë të Tenos që nga Muhamet Tartari në Vranisht e deri tek Lefter Çipa në Pilur e më gjerë.

            Nuk duhet të vdisje edhe për vëllezërit e tu të cilët kur vinin në Fterrë gjenin tek ti dhëmshurinë jo vetëm të motrës por edhe të prindërve.

            Nuk duhet të vdisje edhe për Gjonen, sepse me fjalët e tua ja ulje sadopak hidhërimin që e zuri.

            Por ja që vdekja është e pamëshirëshme dhe nuk të degjon as tia e as ne po të gllabëron në kthetrat e saj.

            Për të gjitha këto ti Difo, motra e të gjithve, do mbetesh në kujtesën tonë si simbol i urtësisë, dashurisë dhe respektit në vëllezëri, gjitoni e fshat.

            Ti, e nderuar Difo, të gjithë të qanë me shpirt e me lot, por Xhikua të qau si motër e shkuar motrës, Beharja, Lirua, Monua e Beqarja të qanë me ligje, me fjalët që ua impononte shpirti. Të qau shumë dhe krushka jote Rina që erdhi nga Greqia. Për ty lotoi gjithë Fterra.

            Pjesëmarrja e madhe në këtë ceremoni mortore, jo vetëm e bashkëfshatarëve por edhe e miqve e dashamirësve, si dhe e fshatrave për rreth Çorrai, Borshi e Kuçi, tregon më së miri respektin për një mësuese kaq të respektëuar.

            Lamtumirë, e dashura jonë Difo! Shpirti yt u prehtë në parajsë, duke mbetur për jetë e gjallë midis të gjallëve.

                                                                                    GËZIM DUSHA

Nr. 43 – shkurt 2005

Nga Teno LONA

Elegji

Hidhërime, hidhërime,

Zëmëra që dot s’i thotë,

Mblidhuni, në penën time,

Derdhunu në vaj’ e lotë.

Si rrebesh, që zbret nga mali,

Kur vajton për lulet prilli,

Vetëm Perëndia falet,

Kur te heq gruan  nga gjiri.

Malet, me borë e me mjegull,

Errësira,... mbi luginë,

Ç’është ajo,... që vjen... e vdekur,

Mbush me lule trendelinë?!

Eshtë ajo, që dil te dera,

Lezeti për miq e shokë,

Si qe vetë, ju dha dhe vlera,

Ndaj,... u mbulua me lotë.

Ajo që iku me plagë,

Me zemër të përvëluar,

Nuk u kthye  dot e gjallë,

Ndezi zjarr e dogji truall.

I hodhi dheu furmi,

E zgjodhi si me” kërrabë”,

Do tretet,... në erimi,

Si qiri, dalë e ngadalë.

Te varret,... atje përtej,

Lëviz majë e qeparizit,

Çdo njeri, syrin do ktheje,

Bij’ e Hases dhe Qazimit.

Dergjet,... ajo që ka lënë,

Burrin ,vajzat dhe shtëpinë,

Qeparis, u thafsh në rrënjë,

Mba  brënda,..fisnikërinë.

Varri, më buzë të xhadesë,

Atje,... çdo njeri do shkojë,

Do qëndrojë e do pyes,

Difo Lonia,- do thonë.

Sa herë,... të më marrë malli,

Do vete... t’i ulem pranë,

Po kam frikë se çahet varri,

Dofo, o Difo... me famë

Perëndia,... fluturimin,

Ja fali zogut mbi tokë,

Njeriut i dha durimin,

T’i shkojë brengat me shokë,...