BILAL DUSHA –
NJERI KURAJOZ DHE OPTIMIST
Ėshtė njerėzore dhe nė nderin e tė gjallėve, qė, sado vite tė kalojnė, t’i kujtojmė me respekt ata qė kanė jetuar midis
nesh e tashmė janė ndarė pėrjetėsisht, ndonse vetėm fizikisht. Veēmas ne fteriotėt dallohemi pėr trashėgiminė e pasur tė njė
tradite tė prekshme edhe nė kėtė drejtim. Nė kėsi rastesh kujtimet na vijnė varg dhe emocionet na pushtojnė zemrat. Aq mė
tepėr pėr Bilalin, tek i cili vitet e luftės dhe koha e gjatė qė kaloi nė detyrėn e rėndė tė kuadrit ushtarak kalitėn cilėsi
e vyrtyte tė tilla morale, qė e bėnė tė nderuar e tė respektuar figurėn e tij dhe kujtimet pėr tė.
Bilal Dusha u lind nė Fterrė nė vitin 1926, nė njė familje me tradita atdhetare e luftarake. Ndaj dhe ai, si shumė
djelmosha tė tjerė fteriotė, pasi pėrfundoi klasėn e pestė tė fillores ėndėrronte pėr tė vazhduar shkollėn mė lart.
Por situata e luftės qė pllakosi nė fillim tė viteve ’40, bėri qė ta kthente vėshtrimin nga jehona e saj. I mėkėmbur
dhe edukuar nė mjedisin patriotik tė familjes e tė fshatit, vėllai i radhės, pas Hiqmetit, Bilali, megjithėse ende i parritur,
u lidh shpirtėrisht e u aktivizua nė luftėn pėr ēlirim, qysh me fillimet e saj nė Fterrė. Veprimtaria e tij politik e luftarake
nisi me pjesėmarrje nė aksionet e Ēetės “Fuat Mato” dhe me shumfishimin dhe shpėrndarjen e thirrjeve dhe komunikatave
tė PKSH, anėtar i sė cilės tashmė ishte bėrė. Pėr aktivitetin e tij antifashist nė dhjetor 1943 u arrestua dhe u burgos nė
Delvinė, nga ku nė shkurt 1944 u arratis, falė zgjuarsisė dhe shkathtėsisė sė tij.
Paskėtaj,Bilali, qė i kish hyrė me vendosimėri e pėrkushtim rrugės sė luftės ēlirimtare, u rreshtua nė radhėt e reparteve
partizane: nė batalionin e Rinisė sė Qarkut, nė Grupin e Parė dhe mė pas nė Brigatėn e 16-tė Sulmuese. Kudo u dallua pėr guxim
e trimėri, pėr qėndrueshmėri e vetmohim, aq sa nė Rrėzomė edhe u plagos rėndė. Nga spitali partizan, nė prag tė Operacionit
tė Qershorit 1944, iku ende i pashėruar pėr t’u gjendur pėrkrah shokėve nė vijėn e parė tė luftės. Pėr merita dhe aftėsitė
e tij, Bilalit iu besuan detyra e pėrgjegjėsi nė sektorin politik aq sa, nė gusht 1944, u nderua duke u zgjedhur delegat nė
Kongresin e I tė Rinisė Antifashiste Shqiptare nė Helmės.
Edhe pas ēlirimit tė vendit, deri sa u nda nga jeta, Bilali vijoi tė punojė dhe tė dallohet nė radhėt e Ushtrisė Popullore
si kuadėr politik duke kryer detyra tė rėndėsishme dhe gjithėnjė nė ngjitje: komisar batalioni, regjimenti e brigate.
Edhe pse kalojnė vite figura e Bilal Dushės, do tė mbetet ashtu siē e skaliti dinamika e jetės: atėror dhe i kujdesshėm nė
familje; serioz e i pėrkushtuar nė detyrė; korekt e me humor nė shoqėri, kurajoz e optimist nė jetė.
Bajram
SADIKAJ
Nr.15 - gusht, 1999