FIQRET FTERRA - BIR I FSHATIT TONĖ
Kur iku nga Fterra mė 1916 Ibrahim Shehu, deshi tė mos e harronin qė ishte bir i atij fshati. Prandaj mori mbiemrin Fterra. Ai ishte burrė me kulturė. Kishte studiuar nė
Zosimea tė Janinės. Pastaj mė 1920 u vendos nė Durrės. Edhe fėmijėt e tij
ruajtėn mbiemrin qė mori i ati. Pėr vajzėn e tij Liri Fterra (Lubonja) tė gjithė ata qė e njohin kanė njė respekt tė veēantė,
si grua intele- ktuale dhe fisnike.
Por kėtė radhė dua tė flas pėr tė birin, Fiqretin. Kam patur kėnaqėsi tė madhe kur kam lexuar artikujt e tij pėr teatrin botuar
nė fillim tė viteve ‘40. Shkruante me pasion, zjarr rinor, por edhe me argumenta bindėse e profesionale. Ai ishte nga
njerzit mė tė pėrgatitur e mė tė kulturuar tė teatrit.
Fiqreti lindi mė 1916. Qė i vogėl mbeti jetim. Por ishte njeri mevullnet dhe pasion,
Kjo duket nga pėrpjekjet qė bėri pėr t’u shkolluar. Qė nė rini ai u njoh si njė djalė i talentuar i skenės. Bashkė
me disa shokė tė tjerė, ai krijoi njė grup teatral gjatė viteve ‘30. Ky grup dha shfaqie nė lokale tė ndryshme nė Tiranė,
Durrės, Kavajė, Vlorė, Berat, madje edhe nė kinema Nacional (Tiranė) pas filmave.Kjo kishte nisur tė bėhej praktikė nė ato
vite.
Suksesi nė kėto shfaqie, ngrohtėsia qė e priti publiku, e nxiti tė shkonte mė 1938 tė studionte nė Rumani nė Teatrin e Bukureshtit.
Pastaj shkoi nė Itali nė Akademinė e Arteve tė Bukura tė Romės, tė cilėn e mbaroi mė 1942. Shqipėrisė i vinte njė artist i
ri i talentuar, por . Shqipėria e asaj kohe
s’kishte vend pėr talente tė
tillė. Ai shkruan me zjarr artikuj dhe kėrkon tė ngrihet teatri kombėtar, por asgjė s’mundi tė bėhej.
Punoi pėr ca kohė nė Radio Tirana - nė redaksinė e kulturės, ndihmoi grupe amato- rėsh pėr tė vėnė nė skenė “Kopra-
cin” e Molierit, punoi me gji-mnazistėt pėr “Vilhelm Telin” e Shilerit, qė nuk u shfaq se u ndalua.
Pastaj u largua nė Itali dhe mė vonė nė Amerikė. Atje s’pati mundėsi tė ushtronte profesionin dhe pasionin e tij. Ē’farė
vullneti e sakrifica i janė dashur tė riut jetim tė pėrshkonte kėto rrugė tė vėshtira!
Malli pėr fshatin, kujton Liria, nuk iu nda tėrė jetėn. Erdhi nė
Shqipėri mė 1994 dhe 1995, por gjendja
shėndetėsore s’e lejuan tė shkonte nė fshat. Ai pėr tė ruante kujtime tė shumta. Atje kishte shkuar i vogėl disa herė,
tek njerėzit e nėnės, nė Dhulaj.
Njerzit e afėrm na thonė se dallohej pėr kulturė e interesa tė gjera, vullnet dhe humorin e tij tė hollė. Mallin pėr fshatin
e tij nuk e shaujti dot kurrė.Kur ishte i ri nuk e lejoi politika. Kur u hap Shqipėria e mundi mosha. Vitet e rėnduan. Dhe
ja,para disa ditėsh me keqardhje mėsova se Fiqreti nė moshėn 82 vjeēare ndrroi jetė nė dhe tė huaj me merak pėr Fterrėn.
Nderime pėr Fiqretin tonė!
Jakup
MATO
Nr.5 – dhjetir,1997