Shpirtmadhësia - tipari dallues i Tare Brahos

           

Është lindur më 1922 në Fterrë dhe e ka mbyllur jetën më 1988 në Vlorë.

            Jeta e Tares, si e shumicës së intelektualëve të Fterrës ka kaluar përmes peripecive të mëdha të kohës përmes dallgëve të jetës, në përpjekje të mundimshme për të marrë arsim e kultrurë.

            Tri klasë të shkollës fillore i kreu në vendlindje, kurse klasën e katërt dhe të pestë në Tepelenë, pranë vëllait të tij Remziut.

Mësimet më vonë i vazhdoi në Normalen Elbasanit, të cilën e përfundoi më 1943. Në shkollë u aktivizia në Lëvizjen Antifashiste Nscionalçlirimtare, duke qënë shok bashkë me Thoma Deljanën dhe shpërndarës natën, bashkë më të, të komunikatave dhe shkrimin e parullave antifashiste nëpër muret e shtëpive elbasanase.

            Si Atdhetar që ishte, iu përgjigj thirrjes për të çelur e dhënë mësim në shkollat shqipe të Kosovës, ku shërbeu një vit dhe nuk u kthye dot me, për shkak të acarimit të luftës.

            U kthye në Tiranë, ku gjithashtu u aktivizua në lëvizjen antifashiste dhe për këtë, në kryeqytetin ende të pushtuar, u zgjodh delegat për në Kongresin e Parë të Arsimtarëve antifashistë, që u mbajt në Përmet në prag të çlirimit të atdheut.

            Deri atje shkuan më këmbë së bashku me Hiqmet Shehun e arsimtarë të tjerë. Udhëtuan rrugë e pa rrugë dhe çuan në atë Kongres frymën e lartë atdhetare dhe betimin për të punuar me nder për edukimin e brezit të ri të Shqipërisë, për të luftuar kundër plagës më të rëmdë të kohës, analfabetizmit. Ai e tha fjalën e tij edhe në atë Kongres.

            Fill pas çlirimit u emërua në qytetin e Vlorës, në shkollën e Skelës, por atdhetarizmi dhe humanizmi e bënë që të dilte vullnetar për në shkollat e fshatit dhe punoi me përkushtim në Trevllazër e Tërbaç dhe pas tyre në shkollën 7-vjeçare të Himarës dhe Sarandës.

            Edhe në Sarandë iu përgjigj thirrjes, të bërë në një mbledhje nga goja e Tahir Kadaresë, për të punuar në zonat e vështira malore dhe Tarja, i pari, si njeri i sakrificës që ishte, shkoi në Kuç, si drejtor i shkollës 7-vjeçare dhe pastaj si inspektor i arsimit në lokalitetin e Kuçit.

            Përkushtimi në punë dhe aftësitë e larta pedagogjike bënë që ta thërrasin në seksionin e arsimit të rrethit të Vlorës, fillimisht si inspektor shkollash dhe pastaj inspektor kuadri. Të shumtë jane ata ish nxënës dhe mësues të Vlorës që flasin për ndihmën metodiko-shkencore gjatë inspektimit dhe për pritjen e përzemërt dhe sqaruese që u bënte hallexhinjve.

            Tarja ndihmoi shumë nxënës dhe mësues për të vazhduar shkollat e mesme e të larta dhe veçanërisht shumë fteriotë, si kur ishte në lokalitetin e Kuçit dhe kur shërbente në Vlorë.

            Dhe për këtë ndihmesë nuk mund të barazohet me asnjë në Fterrë dhe më gjerë. Në rrugën e çelur prej tij vazhdoi më vonë dhe Raiti, që shërbeu prej 19 vjetësh si shef kuadri dhe kryespecialist në Ministrinë e Arsimit dhe të Kulturës.

            Tarja, ndër më të parët, e kuptoi se duhet të thellonte njohuritë e tij, duke kryer dhe shkollën e lartë me korrespondencë, se tashmë ishte me 4 fëmijë. Dhe për të mos e harruar këtë detyrë, tek koka e krevatit kishte ngjitur fort me zam një kartoçinë ku shkruhej: “Mos harro se je dhe studnent!”

            Tarja ishte arsimtari i parë i Vlorës që kreu studimet me korrespondencë në degën gjuhë-letërsi në Institutin e Lartë 4-vjeçar të Tiranës.

            Në fillim të viteve ’60-të u emërua si mësues i gjuhës dhe letërsisë në shkollën e mesme pedagogjike të Vlorës dhe zëvëndësuesen e saj, shkollën mjekësore, në të cilën u dallua për nivel të lartë te mësimdhënies dhe sjellje prindërore me nxënësit dhe nxënëset, sidomos me ato që vinin nga zona të largëta malore të Veriut, duke lidhur  miqësi me disa famile, që nuk u nda kurrë. Ajo miqësi bëri që  ato familje të vërshonin, jo vetëm kur Tarja ndërroi jetë, por edhe kur fatkeqësia u përsërit me aksidentin vdekje-prurës të të birit, Bujarit.

            Shtëpia e Tares u bë hotel-restaurant pa pagesë për fteriotët që vinin apo kalonin nëpër Vlorë.

            Shpirtmadhësia ka qënë tipari dallues i Tare Brahos.

                                                                                   Zeko BRAHO

Nr.45 – korrik 2005